Батга нь үсний уутанцар өөх
тос, үхсэн арьсны эсээр бөглөрөх үед үүсдэг арьсны нийтлэг өвчин юм. Хэд хэдэн
төрлийн батга байдаг бөгөөд тус бүр нь өөрийн онцлог шинж чанартай байдаг. Батганы зарим нийтлэг төрлүүд:
COMEDONES ТӨРӨЛ
Нээлттэй комедонууд (Хар
батга): Эдгээр нь гадаргуу дээр нээлттэй нүх сүв бөгөөд бөглөрсөн байдал нь агаартай эсэлдэж, хар өнгөгд хувирдаг.
Хаалттай комедонууд (Цагаан
толгой): Эдгээр нь арьсны нимгэн давхаргаар бүрхэгдсэн нүх сүв хуримтлагдсан бохирдлыг исэлдүүлэхээс сэргийлж, цагаан эсвэл
махан өнгөтэй хэвээр арьсан дор үүсдэг.
Үрэвсэлт
батга /INFLAMMATORY
ACNE/
Папулууд: Арьсан дээр жижиг,
өргөгдсөн, улаан эсвэл ягаан өнгийн овойлт.
Идээт үрэвсэл: идээ агуулсан
цагаан эсвэл шар өнгийн голтой үрэвсэлт овойлт.
Нодулууд: Арьсны гадаргын дор
том, өвдөлттэй, хатуу бөөгнөрөл.
Уйланхай: Гүн идээт бөөгнөрөл нь өвдөж, сорви үүсгэдэг.
Механикал батга /ACNE MECHANICA/
Энэ төрлийн батга нь арьсны
халуун, үрэлт, даралтын улмаас үүсдэг. Энэ нь ихэвчлэн хатуу хувцас өмсдөг
тамирчин
хүмүүст элбэг
тохиолддог.
Дааврын батга /HORMONAL ACNE/
Гормоны өөрчлөлттэй холбоотой
батга нь өсвөр насныхан, сарын тэмдгийн мөчлөгийн үед болон дааврын тэнцвэргүй
байдалтай хүмүүст ихэвчлэн илэрдэг.
Нийлмэл байдалтай батга /ACNE CONGLOBATA/
Том хэмжээтэй, хоорондоо
холбоотой зангилаагаар тодорхойлогддог батганы хүнд хэлбэр. Conglobata батга нь ховор боловч зангилааны батганы хүнд хэлбэр юм. Энэ нь ихэвчлэн нүүр, мөр, нуруу, цээж, гар, өгзөг, гуяны хэсэгт эмзэг, хэлбэр дүрсгүй, давхар, гурвалсан харилцан уялдаатай комедон, уйланхай, үрэвсэлт зангилаа, гүн нүхтэй буглаа хэлбэрээр илэрдэг.
Фулминанс төрөл / ACNE
FULMINANS/
Жижиг болон хүнд хэлбэрийн
үрэвсэл, шархлаа, системийн шинж тэмдгүүдийг үүсгэдэг батганы ховор, хүнд
хэлбэр. Уг хорт батга нь цочмог, өвдөлттэй, шархлаат, цусархаг хэлбэрийн батганы эмнэлзүйн хэлбэрээр илэрдэг ховор арьсны өвчин юм. Энэ нь халуурах, полиартрит зэрэг системийн шинж тэмдгүүдтэй холбоотой байж болно. Фульминан батга нь ясны гэмтэл, лабораторийн эмгэгийг үүсгэдэг.
Грам
сөрөг уутанцрын үрэвсэл /GRAM-NEGATIVE
FOLLICULITIS/
Үсний уутанцарт үүссэн
бактерийн халдвар юм. Энэ төрлийн батганаууд нь ихэвчлэн антибиотек эмчилгээ шаарддаг.
Хүүхдийн дерматит /PERIORAL DERMATITIS/
Батгатай төстэй тууралт нь
амны эргэн тойронд болон нүүрэн дээр гарч ирдэг. Шинж чанарын хувьд энэ нь батганы хэлбэр
биш боловч төстэй харагдаж болно.
Батганы хүнд байдал, төрөл нь хүн бүрт өөр өөр байж болохыг анхаарах нь чухал юм. Арьсны эмч нь батганы өвөрмөц төрөл, хувь хүний шинж чанарт үндэслэн хамгийн тохиромжтой эмчилгээг тодорхойлоход тусална. Эмчилгээний сонголтууд нь сэдэвчилсэн эм, амны хөндийн антибиотик, дааврын эмчилгээ эсвэл хүнд тохиолдолд изотретиноин (Accutane) байж болно.
Дээрхи нийтлэг батгануудын талаархи дэлгэрэнгүй мэдээлэл болон харагдах байдлыг Англи нэршлээр нь хайж илүү их мэдээлэл олж аваарай.